MURAT YÜCE, AYHAN CÖNGÜLOĞLU, TÜMER TÜRKBAY, KORAY KARABEKİROĞLU
Neuropsychiatric Investigation - 2012;50(1):47-50
Cıva çevresel zehirli bir maddedir ve cıva entoksikasyonu nâdir rastlanan bir durum olsa da gelişmekte olan merkezî sinir sisteminin zarar görmesi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilen ve yaşamı tehdit edebilen bir tıbbî durumdur. Özellikle 19. Yüzyıl’da şapka üreticileri arasında cıva entoksikasyonuna rastlanmaktaydı. Bu kişilerde titreme, öfke, sinirlilik, duygudurum düzensizlikleri aşırı utangaçlık, özgüven yitimi ve anksiyete gibi belirtilerle giden bir sinir sistemi tablosu bildirilmekteydi. Bu belirtilerin önemli bir bölümünün psikolojik içerikli olması nedeniyle bu tabloya “mad as hatter” hastalığı (şapkacı deliliği/hastalığı) adı verilmiştir. Bu vak’a takdiminde sinirlilik ve duygudurum düzensizliği belirtileri ön planda olan ve cıva entoksikasyonu tanısı ile takip edilen dört yaşındaki bir kız çocuğu sunulmuştur. Hipertansiyon, deri döküntüleri, periferik nöropati ve davranışsal değişikler gibi cıva entoksikasyonunun temel belirtileri yanında abartılı psikiyatrik bulgularla kliniğe gelebilen cıva entoksikasyonunun olduğu şapkacı hastalığına dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır.
