Türk Medline
Dokran

ALKOL BAĞIMLILIĞINDA KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ

YILDIZ AKVARDAR

Bağımlılık Dergisi - 2003;4(1):26-30

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D. İnciraltı - İzmir e-posta: yildiz.akvardar@deu.edu.tr Phone: +90(232)2595959

 

Alkol bağımlılarına özgü bir kişilik olmamakla birlikte, ortak kişilik özelliklerinden ve psikodinamik etmenlerden söz edilebilir. Ego zayıflığı, kendilik değerini sürdürememek gibi yapısal eksiklikler, kendine bakım kapasitesindeki yetersizlik üzerinde durulmuştur. Süperego, zihnin alkolde çözünebilen kısmı olarak tanımlanmaktadır. Alkol kullanımı kişide güç hissine ve kendilik değerinin artışına neden olmaktadır. Kişilik özellikleri de dikkate alınarak alkolizm tipleri tanımlanmıştır. Cloninger tarafından tanımlanan Tip 1 alkolizmde kişilik özellikleri; düşük düzeyde yenilik arayışı, yüksek düzeyde zarardan kaçınma ve ödül bağımlılığıdır. Tip 2 alkolizmde ise kişilik özellikleri olarak yüksek derecede yenilik arayışı, düşük düzeyde zarardan kaçınma ve ödül bağımlılığı daha az görüldüğü belirtilmiştir. Tip 2 alkol bağımlılarında agresif davranışlar, suça eğilim Tip 1'e göre daha çok görülmektedir. Daha dışa dönüktürler, impulsif davranış, heyecan ve macera arayışı daha fazladır. Günümüzde tüm psikiyatrik hastalıklarda biyolojik yaklaşım ve tedavi ön plana çıkarken, alkol bağımlılığında kişilik özellikleri tedavi süreci ve prognozda etkili olması nedeniyle önemlidir.