AYTEN YAZICI, AYŞE ÇEFLE, AHMET TARIK EMİNLER, HAKAN DEMİR
İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi - 2013;76(3):44-48
Amaç: Osteoporoz ankilozan spondilitin (AS) sık rastlanan bir komplikasyonudur ve çeşitli faktörler kemik mineral yoğunluğunda (KMY) azalmaya neden olabilmektedir. Yöntem: Bu çalışmada; AS’li hastalarda osteoporoz sıklığı ve KMY’deki azalma ile hastalık aktivitesi (BASDAI), fonksiyonel durum (BASFI), yaş, hastalık süresi, beden kitle indeksi (BKİ), kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz, eritrosit sedimentasyon hızı, CRP, ferritin, intakt parathormon, cinsiyet ve tiroid hormonları arasındaki ilişki araştırıldı. AS’li 34 erkek hasta (ortalama yaş: 35,4±10,7; ortalama hastalık süresi: 5,2±5,6 yıl) çalışmaya alındı. Bulgular: Lomber vertebra ve/veya femur boynu KMY ölçümü 13 hastada (%38,2) -2,5 SD’nin altında idi. Hastaların 19’unda (%55,9) lomber bölgede, 10’unda (%29,4) femur boynunda osteopeni veya osteoporoz saptandı. KMY T-skoru ortalama değerleri lomber vertebra için -1,44±1,76, femur boynu için -0,24±1,35 bulundu. DHEA-S ile lomber T-skoru (r=-0.44, p=0.013) ve lomber Z-skoru (r=-0.58, p=0.003) arasında negatif korelasyon saptandı. Östradiol (r=0.45, p=0.029) ve Homosistein (r=0.68, p=0.004) ile lomber Z-skoru arasında pozitif korelasyon saptandı. Osteoporoz varlığı açısından DHEA-S ile pozitif (r=0.44, p=0.011), östradiol ile negatif (r=-0.39, p=0.029) korelasyon vardı. Hastalık aktivitesi ile osteoporoz arasında korelasyona bakıldığında BASFİ ile femur boynu Z-skoru arasında negatif korelasyon (r=-0.47, p=0.027), osteoporoz varlığı ile BASDAİ arasında ise pozitif korelasyon (r=0.40, p=0.025) olduğu görüldü. Sonuç: AS’li genç erkeklerde osteoporoz sık görülen bir komplikasyondur. AS’de kemik yoğunluğunda azalmaya katkıda bulunan faktörlerin belirlenmesi için başka çalışmalar gereklidir.
