BAŞAK BİLİR KAYA
Journal of Surgery and Medicine - 2019;3(7):512-514
Amaç: İnme, her yıl dünyadaki milyonlarca insanı etkileyen ve yeti yitimine neden olan bir beyin damar hastalığıdır. İnme sonrası komplikasyonların hastanede kalmayı ve hasta bakım maliyetlerini arttırdığı bilinmektedir. İnme komplikasyonlarından biri olan bası yaraları bakım verenin eğitimi ile önlenebilir. Bu çalışmanın amacı bir kamu rehabilitasyon hastanesinde inme nedeniyle yatarak rehabilitasyon gören hastaların bası yarası oranlarını ve hemşirelere yönelik verilen bası yarası eğitim oranlarını araştırmaktır. Yöntemler: Çalışmamız gözlemsel bir çalışmadır. 3 yıl boyunca (01.01.2016-31.12.2018), hastanemizde yatarak inme tedavisi gören hastaların dosyaları retrospektif olarak taranarak veriler toplanmıştır. Hemşire eğitimleri için eğitim birim kayıtları kullanılmıştır. İstatistiksel analiz olarak yüzde hesaplamaları kullanılmıştır. Bulgular: Hastanemizde yatan toplam 3640 hastanın 1776’sı inme (%48, 80) olarak saptanmıştır. Yatan akut inmeli hasta sayısı 1216 (%68, 47) olarak bulunmuştur. Hastaların yattığı ortalama gün sayısı ise 27, 6 gün olarak saptanmıştır. Hastaların demografik özelliklerine bakıldığında yatan hastaların 1005’i erkek (%56, 59), 771’i kadın (%43, 41) olup cinsiyete göre yaş ortalamasına bakıldığında erkek hastaların yaş ortalaması 64, 18 olarak saptanırken kadın hastaların yaş ortalaması 68, 78 olarak saptanmıştır. İnme risk faktörlerine bakıldığında hastanemizde yatan hastaların %59, 74’ünde hipertansiyon (HT), %25, 16’sında diyabetes mellitus (DM), %13, 56’sında hiperlipidemi (HL), %15, 03’ünde ise kardiyak hastalık, %6, 41’inde üriner enfeksiyon, %3, 71’inde pulmoner enfeksiyon, %0, 5’inde derin ven trombozu, %0, 56’sında ise malignite mevcuttur. Yatış esnasında bası yarası olan inmeli hasta sayısına bakıldığında 123 (%6, 92) olarak tespit edilmiş olup, yatış sırasında yeni oluşan bir bası yarasına rastlanmamıştır. İnme tanısı almış bası yaralı hastaların hastanede yatan toplam bası yarası olan hasta sayısına oranına bakıldığında %32, 97olarak bulunmuştur. Bası yarasına en sık rastlanan anatomik lokalizasyon sakrum 65 (%52, 84) olurken, en az rastlanan lokalizasyon ise 1 hasta (%0, 81) ile dirsek bölgesi olmuştur. Hemşirelere verilen bası yarası eğitimleri yılda 2 adet olup eğitime katılan hemşire oranı %71, 5 olarak saptanmıştır. Refakatçilere verilen bası yarası eğitim sayısı yılda 12 adet olup eğitime katılım oranı %57, 3 olmuştur. Sonuç: İnme hastalarında bası yarası görülme oranı %6, 92 olarak saptanmış olup, en sık lokalizasyon sakrum olarak bulunmuştur. Hastanede açılan yeni bası yarası oranının sıfır olması, rehabilitasyon hastanesinin bası yarası ile ilgili gerekli farkındalığın ve hemşire, refakatçi eğitim düzeyinin oluştuğunu göstermektedir.
