ÖZGÜR ÇİFTÇİ, HAKAN GÜLLÜ, MUSTAFA ÇALIŞKAN, SEMRA TOPÇU, DOĞAN ERDOĞAN, AYLİN YILDIRIR, ERKAN YILDIRIM, HALDUN MÜDERRİSOĞLU
Archives of the Turkish Society of Cardiology - 2009;37(4):234-240
Amaç: Bu çalışmada, başka açıdan sağlık sorunu olmayan gençlerde mentollü ve mentollü olmayan sigara kullanımının vasküler fonksiyonlara ve sol ventrikül diyastolik fonksiyonlara etkisi araştırıldı. Çalışma planı: Çalışmaya sigara içen 20 (6 kadın, 14 erkek; ort. yaş 25.6) ve sigara kullanmayan 22 (12 kadın, 10 erkek; ort. yaş 25.1) sağlıklı kişi alındı. Deneklerin başlangıç özelliklerini belirlemek için ultrason ve ekokardiyografik incelemeler yapıldı; brakiyal arter, aort ve karotis arter incelemelerinden brakiyal akım aracılı genişleme (FMD), aort ve karotis arterler için sertleşme indeksi (Sİ), distensibilite ve elastik modulus (EM) ölçüldü. İkinci gün, her bir gönüllüye iki adet mentollü ya da mentolsüz sigara içirilerek ultrason ve ekokardiyografik incelemeler tekrarlandı. On beş gün sonra, her bir deneğe ilk ölçümde kullanılan sigara yerine diğeri içirilerek ölçümler tekrarlandı. Bulgular: Mentollü ve mentolsüz sigara içilmesinden sonra FMD değerleri %14.0±9.0‘dan sırasıyla %8.3±3.2 (p=0.012) ve %9.8±5.5‘e (p=0.025) geriledi. Sistolik kan basıncında anlamlı artış sadece mentollü sigara içimiyle görüldü (p=0.003). Kalp hızı ve hız-basınç ürünü değerleri, mentollü sigarayla daha belirgin olmak üzere, iki grupta da anlamlı artış gösterdi. İki tür sigarayla da, mitral E yavaşlama zamanında anlamlı artış ve mitral E/A oranında anlamlı düşüş gözlendi. Aorta ait Sİ ve EM değerleri sadece mentollü sigara kullanımı sonrası anlamlı değişim gösterirken, karotis Sİ ve EM değerleri iki tür sigara ile de anlamlı değişim gösterdi. Sigara içiminden sonraki değerlerin karşılaştırılmasında, mentollü sigara kullanımında, sistolik kan basıncı, kalp hızı, hız-basınç ürünü, karotis gerinimi ve karotis Sİ parametrelerinde, mentolsüz sigara içimine göre anlamlı farklılık saptandı (sırasıyla, p=0.027, p<0.001, p<0.001, p=0.037 ve p<0.001). Sonuç: Bulgularımız mentollü sigaranın mentolsüz sigaradan daha az zararlı olmadığını; hatta, mentollü sigaranın elastisite ve sertlikle ilgili parametrelere daha ciddi akut zararlar verdiğini göstermektedir.
