YUSUF KENAN BOYRAZ, LÜTFİ SALTUK DEMİR, KÜBRA EKEN, MUHAMMET FATİH TABARA, REYHAN EVCİ, YASEMİN DURDURAN, MEHMET UYAR, TAHİR KEMAL ŞAHİN
Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi - 2019;76(2):149-156
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmada, ev tipi su arıtma cihazlarının Meram ilçesinde kullanım sıklığının tespit edilmesi ve bu cihazların içme suyunun mikrobiyolojik ve kimyasal kalitesine etkisinin saptanması amaçlanmıştır. YÖNTEM ve GEREÇLER: Kesitsel tipteki bu çalışma Konya ili Meram ilçesinde 1 Nisan 1 Haziran 2016 tarihleri arasında yapılmıştır. Örneklem büyüklüğü G-Power 3.1.9.2 bilgisayar programı ile Meram ilçesinde ev tipi su arıtma cihazı kullanım prevalansı bilinmediğinden %50 alınarak %95 güven aralığında (α=0.05), %7 sapma, %80 güç ve desen etkisi 2 olacak şekilde 810 hane olarak hesaplanmıştır. Meram ilçesindeki mahallelerden örnekleme seçilen 810 haneye ulaşılmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden katılımcılara yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulanmıştır. Ev tipi arıtma cihazı kullanılan ve analiz için ulaşılabilen hanelerin şebeke sisteminden ve arıtma cihazlarından, mikrobiyolojik ve kimyasal analiz için su örnekleri alınmıştır. Mikrobiyolojik analiz membran süzme yöntemiyle Konya Halk Sağlığı Laboratuvarında yapılmıştır. Kimyasal analizler; pH, iletkenlik, serbest klor, amonyum, nitrit, florür, kalsiyum, magnezyum ve toplam sertlik analizleri Hach Lange DR 3900 UV spektrofotometresiyle ve Hach Lange HQ40D pH-iletkenlik cihazıyla, Meram Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nda yapılmıştır. BULGULAR: Görüşülen 810 hanenin 67’sinde (% 8.3) su arıtıcılarının kullanıldığı tespit edilmiştir. Ev tipi su arıtma cihazlarından önce, musluk suyundan alınan örneklerin hiçbirinde toplam koliform bakterilerin üremesi görülmemiştir. Arıtılmış sudan alınan bir örnekte ise 9 kob/100 mL toplam koliform bakteri üremesi gözlemlenmiştir (% 2.5). Serbest klor, pH, iletkenlik, florür, kalsiyum, magnezyum ve toplam sertlik analizlerin, şebeke suyuna kıyasla arıtılmış suda önemli ölçüde düşük olduğu tespit edilmiş; nitrit ve amonyum analizlerinde ise önemli bir farklılık gözlenmemiştir. TARTIŞMA ve SONUÇ: Ev tipi su arıtma cihazları hem hijyenik açıdan hem de sağlık için faydalı olan; florür, kalsiyum, magnezyum mineralleri ile suyun toplam sertliğini önemli ölçüde azaltmasından dolayı sağlıklı ve kaliteli bir içme suyu tercihi olarak bulunmamıştır. Düzenli bakım yapılmasına rağmen iyi hijyen sağlanamadığı durumda mikrobiyolojik açıdan halk sağlığı sorunu ortaya çıkmasına sebep olabilirler.
