YAKUP ERDEN, SAMET SANCAR KAYA, MEHMET OKÇU
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bilimleri Dergisi - 2019;22(3):126-133
Gabapentinoidler (pregabalin ve gabapentin), presinaptik ekstitatör nörotransmitterlerin salınımını azaltarak etkilerini gösteren antiepileptik ilaçlardır. Gabapentinoidler oral, intranazal ve intravenöz olarak terapötik ila süpraterapötik arasında değişen dozlarda kötüye kullanılabilir. Ama tipik olarak supraterapötik dozları içerir. Son yıllarda gabapentin ve pregabalin yaygın bir şekilde reçete edilmekte, karaborsada ve internette dahi satışı yapılmakta, böylece olası birçok yan etkilere neden olmaktadır. Gabapentinoidlerin kötüye kullanımı, mahkûmları ve bağımlılık tedavisine katılan kişileri içeren nüfus temelli çalışmalardan elde edilen verilerle 2010 yılına dayanmaktadır. Bu zamandan beri gabapentinoidlerle ilgili kötüye kullanım, zehirlenme ve kesilme sendromu vaka raporları artmıştır. Gabapentinoidlerle ilişkili tehlike ve bağımlılık riski diğer sedatif ve psikoaktif ilaçlardan daha düşüktür. Mevcut veya geçmiş madde kullanım bozukluğu (MKB) ve psikiyatrik komorbiditesi olan bireylerde kötüye kullanım riski daha yüksektir. Klinisyenler, gabapentinoidleri başlamadan önce MKB (özellikle opioid), psikiyatrik ve kullandığı ilaç öykülerini değerlendirmelidir. Yüksek riskli hastalarda, gabapentinoidlerle tedaviden kaçınılmalı veya vazgeçilmez ise dikkatli bir şekilde sıkı bir tedavi takibi ve reçeteli izlem yaparak sınırlı bir süre boyunca uygulanmalıdır. Tedaviyi sonlandırırken, kesilme sendromu gelişimesini önlemek için kademeli doz azaltımı yapılmalıdır.
