KÖKSAL SARIHAN, MELTEM ALKAN MELİKOGLU
Van Tıp Dergisi - 2021;28(3):366-373
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmada; Romatoid artrit (RA) hastalarının kardiyovasküler hastalık (KVH) risklerini azaltmak için yardımcı olabilecek veriler elde etmek amaçlanmıştır. Bu sebeple; çalışmada RA hastalarının KVH risk faktörleri bilgi düzeyleri, KVH risk seviyeleri ve bunların ilişkili olabileceği klinik verilerin değerlendirilmesi hedeflenmiştir. YÖNTEM ve GEREÇLER: alışmaya RA tanılı 101 hasta alınmıştır. Hastaların demografik özellikleri ve hastalıkları ile ilgili veriler toplanmıştır. KVH risk skorları Framingham Risk Skorlama (FRS) sistemi ile, KVH risk faktörleri bilgi düzeyleri “Kardiyovasküler Hastalıklar Risk Faktörleri Bilgi Düzeyi“ (KARRIF-BD) ölçeği ile, RA uzun süreli hastalık etkilenimi Sağlık Değerlendirme Anketi (HAQ) ile, ağrı düzeyleri Vizual Analog Skala (VAS) ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Katılımcıların KARRIF-BD ölçek skoru ortanca değeri 19, 0 (Minimum-Maksimum: 2-26) saptanmıştır. KARRIF-BD skorları ile araştırılan veriler arasında ise ilişki tespit edilememiştir. Katılımcıların FRS sonuçlarının RA’nın KVH için risk yaratıp yaratmadığı hakkındaki cevapları, Body mass indeks’leri, hastalık süreleri, total kolesterol sonuçları ve eğitim durumları ile ilişkili olmadığı saptanmıştır. Katılımcıların FRS sonuçları ile cinsiyetleri, yaşları, sigara kullanma durumları ve hipertansiyon tanı durumları arasında ilişki saptanmıştır. HAQ skorları ve ağrı düzeyleri ile FRS arasında pozitif yönlü ilişki saptanmıştır. HDL kolesterol düzeyleri ile FRS arasında negatif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Sistolik ve diastolik kan basıncı ölçümleri ile FRS arasında pozitif yönlü ilişki saptanmıştır. Son olarak; KARRIF-BD sonuçları ile FRS’larının ilişkili olmadığı tespit edilmiştir. TARTIŞMA ve SONUÇ: RA hastalarının KVH risk faktörleri bilgi düzeylerinin yeterli olmadığı ve KVH risk seviyelerinin KVH risk faktörleri bilgi düzeylerini etkilemediği saptanmıştır. Bu veriler RA hastalarına KVH bilgilendirme programı uygulanmasının gerekliliğini göstermektedir.
