SEMİHA NOYAN, İLKİN ÇAVUŞOĞLU, ŞAHSİNE TOLUNAY
Bursa Devlet Hastanesi Bülteni - 2004;19(3):157-166
Farklı etkenler tarafından oluşturulan kronik karaciğer hasarları fibrozise ilerleyebilir. Hasarı indükleyen etkenin devamı durumunda, fibrozisin terminal evresi olan siroz gelişir. Fibrozisten sorumlu hücre tipi ise Ito hücreleridir. Ito hücreleri sıçanlarda normal koşullarda desmin, fibrotik süreçlerde ise a-düz kas aktini (α -SMA) ko-ekspresyonu gösterirler. Bu çalışmada sıçanlarda karbon tetraklorid (CCU) ile Indüklenen kronik karaciğer hasarlarının değişik evrelerinde Ito hücrelerinin desmin, αSMA ekspresyonlarında ve hücre dağılımında oluşan değişikliklerin belirlenmesi hedeflenmiştir.Çalışmada Wistar albino erişkin erkek sıçanlara hasar oluşturmak amacıyla 0.3ml/kg CCI4+0.3ml/kg zeytinyağı karışımı 2, 8,12 ve 20 haftalık sürelerle, haftada iki kez subkutan olarak uygulandı. Hematoksilen-eozin ve trikrom metodla-rı ile genel morfoloji değerlendirildi. Ito hücrelerinin değerlendirilmesi amacıyla da; desmin ve αSMA immünohisto-kimyası uygulandı.CCI4intoksikasyonu ile; 2 hafta sonunda sentrilobüler nekroz ile mikroveziküler yağlanma, 8 hafta sonunda makrovezi-küler yağlanma ve nonseptal fibrozis, 12 hafta sonunda septal fibrozis ve pseudolobül formasyonu, 20 hafta sonunda ise sirotik nodüller karakteristik bulgulardı. Kontrol grubunda sadece az sayıda desmin ekspresyonu gösteren Ito hücresi görülürken, deney gruplarında süre artışı ile paralel olarak fibrotik alanlarda desmin ve αSMA ekspresyonu gösteren Ito hücrelerinin arttığı belirlendi.Fibrotik karaciğer hastalıkları ve tedavisinin izlenmesinde, Ito hücrelerinin desmin ve αSMA ekspresyonlarından yararlanılabileceği sonucuna varıldı.
