TULGA A ULUS, NİLÜFER N TURAN, SERTAN ÖZYALÇIN, GÜLDEN AYDOĞ, FATMA ULUS, HAKAN GÖKER, İBRAHİM C HAZNEDAROĞLU
Turkish Journal of Hematology - 2011;28(3):206-212
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı büyük arter yaralanmalarında arter içi basınç artışı ile paralel olarak uygulanan topikal Ankaferd Blood Stopper (ABS)’ın cerrahi ve histopatolojik hemostatik etkilerini deneysel bir tavşan modelinde değerlendirmektir. YÖNTEMLER: Çalışma grubunu ondört Yeni Zelanda tavşanı oluşturmuştur. Hayvanların bir ekstremitesinde oluşturulan femoral arter hasarında ABS uygulanırken karşı ekstremite kontrol olarak kullanılmıştır. Benzer biçimde, abdominal aort hasarı oluşturulan hayvanlarda, hayvanların yarısında topikal ABS uygulanırken diğer grup kontrol olarak çalışmaya alınmıştır. Büyük arter kanamaları normal arteriyel basınç altında oluşturulmuşken, çalışma intra-arteriyel basınç %50 arttırılarak tekrar edilmiştir. Histopatholojik incelemeler çalışılan tüm hayvanlarda gerçekleştirilmiştir. BULGULAR: Hasar görmüş femoral arterden gelişen ortalama ’kanama zamanı’ ABS olmadan 105.0±18.3 sn. iken topikal ABS uygulamasıyla 51.4±9.8 saniyeye düşürülmüştür (p<0.05). Hasar görmüş femoral arterden gelişen ortalama ’kanama miktarı’ ABS olmadan 5.0±1.5 mg iken topikal ABS uygulamasıyla 1.6±0.4 mg’a gerilemiştir (p<0.05). Abdominal aorta kanama modelinde ise ortalama ’kanama zamanı’ ve ortalama ’kanama miktarı’ kan basıncı yükseltildiğinde bile ABS kullanımıyla azalmasına karşın kontrol grupları ile farklılık istatistiksel anlamlılık düzeylerine erişmemiştir. Hasar görmüş arteriyel yapıların histopatolojik incelemelerinde ABS uygulaması ile ilişkili kırmızı küre aggregatları belirgin biçimde gözlenmiştir. SONUÇ: Topikal Ankaferd Hemostat uygulaması deneysel büyük arter modelinde “kanama zamanı” ve “kanama miktarı” değerlerini normal ve yüksek arter-içi basınç durumlarında aşağıya çekmiştir. ABS-bağımlı eritroid aggregasyon vasküler doku düzeyinde belirgin olarak gösterilmiştir. Gözlemler bu yeni hemostatik ajan’ın kanamayı engelleyici ve damar onarımına zemin hazırlayan etkilerinin gelecek deneysel ve klinik çalışmalarla ortaya konulması için temel teşkil etmektedir.
