MEHMET ERYILMAZ, DERYA SÖNMEZ, DOĞAN YÜCEL
Türk Biyokimya Dergisi - 2010;35(4):356-362
Amaç: Sağladığı birçok avantaj ve kullanım kolaylığı nedeniyle sağlık kuruluşlarının çoğunda venöz kan örneği toplanmasında vakumlu jelli tüpler kullanılmaktadır. Bu çalışmada vakumlu jelli tüpleri dondurmanın rutin biyokimyasal analizlere etkisinin olup olmadığı araştırıldı. Gereç ve Yöntem: Onbir sağlıklı kişiden vakumlu jelli tüplere (Vacuette, Greiner ve Vacutainer, Becton-Dickinson) ikişer örnek alındı; 30 dk. bekledikten sonra 1300 g’de 10 dk santrifüj edildi. Birinci seride birincil tüplerde rutin biyokimyasal ve immünokimyasal analizler yapıldı (Grup 1); aynı tüplerden bir miktar serum porsiyone edilerek -20 ºC’de 48 saat tutuldu (Grup 2); ikinci seride birincil tüpler doğrudan doğruya -20 ºC’de 48 saat donduruldu (Grup 3). Doğrudan dondurulan birincil tüplerdeki örnekler ile dondurulan ikincil tüplerdeki örnekler +4 ºC’de çözüldü ve eş zamanlı olarak aynı analizler yapıldı. Bulgular: Biyokimyasal analizde toplam 24 analitin başlangıç değerlerine göre dondurulan tüplerdeki yüzde değişimleri göz önüne alındığında Greiner tüplerde 3 analit (ürik asit, ALT ve doymamış demir bağlama kapasitesi), Vacutainer tüplerde 5 analit (ürik asit, total bilirubin, HDL kolesterol, ALT, doymamış demir bağlama kapasitesi) için fark %10’dan büyüktü. İmmünokimyasal analizde ise, sadece Vacutainer tüplerde TSH’da >%10 fark bulundu. Sonuçlar: Kan örneklerinin vakumlu ve jel separatörlü Vacutainer ve Greiner tüplerde santrifügasyon sonrasında -20 ºC’de dondurularak bekletilmesi, rutin biyokimyasal ve immünokimyasal analilitlerde önemli fark yaratmamaktadır.
