Türk Medline
Dokran

YANIK HASTASINDA SUB AKUT VE KRONİK DÖNEMDE UYKU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ

BERRİN PAZAR, EMİNE İYİGÜN, İSMAİL ŞAHİN

Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi - 2016;22(5):489-494

Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Bd, Ankara

 

AMAÇ: Bu araştırmanın amacı yanık hastasında sub akut ve kronik dönemde uyku kalitesinin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırma, bir üniversite hastanesinde Ocak 2014-Haziran 2015 tarihleri arasında tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmaya 36 hasta dâhil edilmiştir. Verilerin toplanmasında hastaların tanıtıcı özelliklerini belirleyen form ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi için SSPS 22.0 paket programı kullanılmış olup tüm analizlerde istatistiksel önemlilik için p<0.05 kabul edilmiştir. BULGULAR: Araştırmaya katılan 36 hastanın yaş ortalaması 26.69±9.63, (yaş aralığı 19-60) olup %11.1’i kadın, %88.9’u erkektir. Hastaların %50’sinin yanık yarası evde alev yanığı nedeniyle oluşmuştur. Yanığa bağlı hastaların %52.8’inde komplikasyon gelişmiştir. Hastaların PUKİ skor ortalaması 9.30±4.03’tür ve %86.5’inin uyku kalitesi kötüdür. Hastaların yoğun bakımda yatma, eğitim durumu, yanık alanı yüzdesi, yanık yaralanmasının üzerinden geçen zaman ve ilaç kullanma (antidepresan, antipsikotik) durumu ile Pittsburgh Uyku Kalitesi ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). SONUÇ: Araştırmaya katılan hastaların uyku kalitesinin kötü olduğu değerlendirilmiştir. Yanık yaralanması sonrasında yeterli uykunun, doğal savunma hücrelerinin işlevini, protein sentezini ve büyüme hormonu salınımını arttırarak yanık yaralarının iyileşmesini sağladığı bilinmektedir. Bu nedenle hastaların uyku kalitesi ve yaşadıkları uyku problemlerinin bilinmesinin, yanıklı hastaların hemşirelik bakımının gelişmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.